Ustawa z 2016 r. o zakazie komunistycznej i innej totalitarnej propagandy doprowadziła do nowej fali rozliczeń z przeszłością, w której środku znajdują się od jesieni 2017 r. pomniki zwycięstwa nad reżimem nazistowskim w II wojnie światowej. W przeciwieństwie do takich uproszczeń, które można często zauważyć w debatach publicznych, pomniki te tworzą heterogeniczną grupę miejsc pamięci. Niektóre powstały bezpośrednio po zakończeniu wojny, inne dopiero w późniejszych latach, a czasami zostały modyfikowane przez dziesięciolecia. Niektóre z nich to pomniki sławy i zwycięstwa Armii Czerwonej, inne wyrażały „wdzięczność” polskiego społeczeństwa lub reprezentowały polsko-radzieckie braterstwo broni. Aby wprowadzić rzeczowość do obecnej dyskusji odbędzie się międzynarodowa konferencja na Uniwersytecie Szczecińskim w dn. 18 maja 2018 r., której celem jest porównawcza analiza traktowania pomników II wojny światowej w Europie Środkowo-Wschodniej. W tym związku dyskutowana będzie sytuacja w Niemczech, krajach nadbałtyckich, w Czechach oraz na Ukrainie, gdzie sprawa pomników radzieckich ma szczególne znaczenie polityczne.
Das polnische Gesetz über das Verbot kommunistischer und sonstiger totalitärer Propaganda von 2016 hat eine neue Welle von Vergangenheitsbereinigungen in Gang gesetzt, in deren Mittelpunkt seit Herbst 2017 die Denkmäler an den Sieg über das NS-Regime im Zweiten Weltkrieg stehen. Dabei handelt es sich – entgegen den in öffentlichen Debatten dominierenden Vereinfachungen – um eine vielschichtige Gruppe von Erinnerungsorten, die teils unmittelbar nach Kriegsende, teils auch erst in späteren Jahrzehnten entstanden sind und zudem im Laufe der Jahrzehnte wiederholt modifiziert wurden.
Um die gegenwärtige Diskussion zu versachlichen und eine bessere Grundlage für deutsch-polnische Gespräche über die schwierigen Themen des Zweiten Weltkriegs in der Erinnerungskultur zu schaffen, soll am 18. Mai 2018 an der Universität Stettin eine internationale öffentliche Tagung stattfinden, deren Ziel die vergleichende Betrachtung des Umgangs mit Denkmälern an den Zweiten Weltkrieg in Ostmitteleuropa ist. Dabei soll die Situation in Deutschland, Polen, den baltischen Ländern, Tschechien und der Ukraine betrachtet und daran anschließend Möglichkeiten gemeinsamer Erinnerungsformen diskutiert werden.